8 มีนาคม ถือเป็นวันครบรอบ 143 ปี โรงเรียนชายล้วนโรงเรียนหนึ่ง และยังถือว่าเป็นโรงเรียนรัฐบาลแห่งแรกๆ ในประเทศไทย อย่าง “โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย” โรงเรียนอันเป็นสัญลักษณ์แห่งปากคลองตลาด ด้วยสี “ชมพู-ฟ้า” และตึกยาวที่มีประวัติศาสตร์อันมากมาย ที่นี่นอกจากจะเป็นจุดเริ่มต้นของระบบการศึกษาในไทยแล้ว ยังสร้างบุคคลที่มีชื่อเสียงออกสู่สังคมมาก็หลายคน ไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง นักกีฬา พิธีกร นักเขียน หรือคนในวงการบันเทิงก็ตาม
แต่เดิมนั้น โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ก่อตั้งเมื่อ 8 มีนาคม 2425 โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) ชื่อสวนกุหลาบชื่อนี้มีที่มาจาก ในสมัยรัชกาลที่ 2 มีการขยายอาณาเขตพระราชวังออกไป ในทางทิศใต้ของพระราชวังมีที่ว่าง โปรดให้ทำสวนกุหลาบใช้ในราชการ จึงเกิดมีสวนกุหลาบขึ้นในพระราชวังตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา และในสมัยรัชกาลที่ 3 โปรดฯให้แบ่งสวนกุหลาบส่วนหนึ่งสร้างคลังศุภรัตน ทำเป็นตึกรูปเก๋งจีน แต่พื้นที่นอกจากสร้างคลังศุภรัตนยังคงเป็นสวนกุหลาบต่อมาอย่างเดิม
ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 4 เมื่อสมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์(พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) เจริญพระชันษาถึงเวลาเสด็จออกมาประทับอยู่ราชวังชั้นนอก แต่พระบรมพระชนกนาถมีพระประสงค์ที่จะให้เสด็จประทับอยู่ในที่ใกล้พระองค์ จึงทรงโปรดให้จัดพระตำหนักพระราชทาน เป็นที่ประทับในที่สวนกุหลาบ ตรงตึกคลังศุภรัตน์ ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นครองราชย์แล้ว โปรดให้กรมหลวงอดิศรดุดมเดช เสด็จออกประทับที่พระตำหนักสวนกุหลาบจนออกวัง หลังจากนั้นใช้เป็นคลังเก็บของเป็นต้นมา
ต่อมากรมพระยาดำรงราชานุภาพ เห็นว่าควรจัดตั้งโรงเรียนมหาดเล็ก ทรงกราบทูลพระราชดำริ เห็นชอบดำรัสให้จัดตั้งโรงเรียนและรับจะทรงอุดหนุน กรมพระยาดำรงราชานุภาพ กราบบังคมทูลขอให้พระตำหนักสวนกุหลาบ เป็นสถานที่เรียน เหตุนั้นจึงได้เรียกชื่อว่า “โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ” เมื่อ พ.ศ. 2425 เป็นต้นมา
โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย มีคติพจน์ คือ “สุวิชาโน ภวํ โหติ” แปลว่า “ผู้รู้ดีเป็นผู้เจริญ” ปัจจุบันมีจำนวนนักเรียนในปีการศึกษา 2567 จำนวน 3,028 คน และมีจำนวนครูอยู่ที่ 182 คน โดยมีสัดส่วนครู ต่อ นักเรียนอยู่ที่ 1 : 22 นั่นเอง
